Miejsca pamięci II wojny światowej w Polsce i w Niemczech
Serdecznie witamy na stronie internetowej Polsko-Niemieckiej Współpracy
Młodzieży, poświęconej miejscom pamięci II wojny światowej w Polsce i w Niemczech.
Zapraszamy do korzystania z bazy!
Białystok – Pomnik Wielkiej Synagogi – pomnik bohaterów powstania w getcie
rozwiń wszystkie
W Białymstoku miał także miejsce drugi co do wielkości – po powstaniu w getcie warszawskim – zbrojny zryw ludności żydowskiej okupowanej Polski przeciwko Niemcom. Powstanie rozpoczęło się w przededniu planowanych przez hitlerowców masowych wywózek mieszkańców do obozów zagłady i ostatecznej likwidacji białostockiego getta. Główne walki toczyły się w dniach od 16 do 25 sierpnia 1943 r., kiedy około 300 słabo uzbrojonych powstańców toczyło nierówny bój z regularnymi jednostkami Wehrmachtu. Ostatni izolowany punkt oporu został zlikwidowany przez Niemców 25 sierpnia. Z 60 tys. białostockich Żydów ocalało zaledwie kilkuset (obecnie większość z nich mieszka w Izraelu i Stanach Zjednoczonych).
Mikołaj Morzycki-Markowski
W 1993 r., w 50. rocznicę wybuchu powstania w getcie odsłonięto w Białymstoku odrestaurowany pomnik, stojący w tym miejscu tuż po wojnie, upamiętniający te wydarzenia. Od tego czasu w obchodach rocznicowych co roku bierze udział delegacja dawnych białostockich Żydów mieszkających przede wszystkim w Izraelu oraz żydowska młodzież.
Z zagładą społeczności żydowskiej w Białymstoku związana jest również spalona konstrukcja kopuły Wielkiej Synagogi stanowiąca obecnie pomnik, na którym umieszczono napis: „Święty nasz wspaniały przybytek stał się pastwą ognia, 27 czerwca 1941 r. 2000 Żydów niemieccy mordercy spalili w nim żywcem”. Pomnik został ufundowany w 1995 r. przez Żydów białostockich z całego świata oraz miasto Białystok. W mieście znajduje się również tablica pamięci Icchoka Malmeda (bojownika getta) oraz cmentarz żydowski – miejsce straceń ok. 5 tys. białostockich Żydów.
Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku Universitas Bialostocensis opracowała „Szlak Dziedzictwa Żydowskiego”, który ukazuje ponad 50 miejsc związanych z białostockimi Żydami. http://szlak.uwb.edu.pl/miejsca.html
Mikołaj Morzycki-Markowski
Białystok – Pomnik Wielkiej Synagogi – pomnik bohaterów powstania w getcie
ul. Suraska, Białystok
Dojazd: koleją (rozkłady jazdy na www.pkp.pl). Plan miasta na stronie www.bialystok.pl.