Miejsca pamięci II wojny światowej w Polsce i w Niemczech
Serdecznie witamy na stronie internetowej Polsko-Niemieckiej Współpracy
Młodzieży, poświęconej miejscom pamięci II wojny światowej w Polsce i w Niemczech.
Zapraszamy do korzystania z bazy!
Łambinowice – Centralne Muzeum Jeńców Wojennych oraz obozy pracy w Łambinowicach
rozwiń wszystkie
Historia Łambinowic (do 1945 r. – Lamsdorf) jako miejsca odosobnienia sięga lat 70. XIX w. W czasie wojny prusko-francuskiej (1870-1871) założony parę lat wcześniej poligon wojskowy władze pruskie zamieniły na obóz jeniecki dla około 3 tys. Francuzów. Pozostał po nim cmentarz z 53 grobami jeńców.
Podczas II wojny światowej władze niemieckie urządziły na terenie wojskowego poligonu jeden z największych zespołów obozów jenieckich Wehrmachtu – Stalag VIII B, Stalag 318/VIII F i Stalag 344. Szacuje się, że przez obozy te przeszło ok. 300 tys. jeńców różnej narodowości, w tym blisko 200 tys. jeńców radzieckich. Około 40 tys. jeńców, którzy zmarli w obozie, zostało pochowanych w masowych grobach, gdzie obecnie znajduje się monumentalny pomnik ofiar terroru hitlerowskiego odsłonięty w 1964 r.
Po wojnie lokalne władze bezpieczeństwa publicznego założyły w części byłego obozu jenieckiego Obóz Pracy w Łambinowicach (lipiec 1945 – październik 1946 r.). Do obozu trafiała ludność cywilna z pobliskich wiosek i miejscowości – Niemcy i Ślązacy. Po skierowaniu „na czas nieokreślony” do obozu i poddaniu pracy przymusowej mieli być wysiedleni z Polski. Do obozu trafiali też podejrzani o przynależność do SS, SA, NSDAP, hitlerowskich organizacji młodzieżowych i kobiecych, strażnicy hitlerowskich obozów jenieckich i podejrzani o dokonanie zbrodni na ludności polskiej. Przez powojenny obóz przeszło ok. 5 tys. osób, z czego zmarło – ok. 1,5 tys.
Bogusław Kopka
Muzeum powstało w 1964 r. w celu dokumentowania i badania dziejów obozów jenieckich w Lamsdorf (obecnie Łambinowice) oraz losów jeńców wojennych osadzonych w tych obozach w latach 1939-1945. Po przełomie lat 1989-1990 obszar badawczy placówki poszerzono. Obecnie zajmuje się ona losami polskich żołnierzy w niemieckich i radzieckich obozach oraz internowanych w państwach neutralnych. W 1992 r. muzeum wpisano do rejestru narodowych instytucji kultury. Obok działalności typowo muzealno-wystawienniczej muzeum aktywnie uczestniczy w życiu naukowo-kulturalnym Śląska Opolskiego, organizując konferencje, wydając książki, pakiety edukacyjne dla młodzieży oraz własne czasopismo („Łambinowicki Rocznik Muzealny”).
W opolskiej siedzibie muzeum, przy ul. Minorytów 2, eksponowane są wystawy czasowe oraz organizowane konferencje naukowe. Z kolei w Łambinowicach, przy ul. Muzealnej 4, można zwiedzać stałe wystawy (www.cmjw.pl).
Staraniem muzeum i jego dyrektora dr. hab. Edmunda Nowaka, autora przetłumaczonej na język niemiecki książki „Cień Łambinowic. Próba rekonstrukcji dziejów Obozu Pracy w Łambinowicach 1945-1946”, 16 września 2002 r. otwarto oficjalnie cmentarz Ofiar Obozu Pracy w Łambinowicach z lat 1945-1946.
Ponadto na terenie byłego obozu pracy stoi poświęcony ofiarom stalinowskiego terroru granitowy pomnik w kształcie śląskiego krzyża pokutnego z wyrytym dwujęzycznym napisem (w języku polskim i niemieckim): „Niemcom i Polakom – ofiarom obozu Łambinowice w latach 1945-1946”.
Bogusław Kopka
Łambinowice – Centralne Muzeum Jeńców Wojennych oraz obozy pracy w Łambinowicach
ul. Muzealna 4, 48-316 Łambinowice
tel./fax +48 77 453 78 72, 77 453 92 16
E-Mail: lambinowice@cmjw.pl
Istnieje możliwość obejrzenia zbiorów cyfrowych online: http://www.cmjw.pl/zbiory-cyfrowe/
Czynne: od 1 października do 31 marca: wtorek-piątek: 9.00-16.00; soboty, niedziele i święta: 9.00-16.00; od 1 kwietnia do 30 września: wtorek-piątek: 9.00-18.00; soboty, niedziele i święta: 10.00-18.00.
Wstęp: wolny.
Muzeum w Opolu: ul. Minorytów 3, 45-017 Opole
tel./faks: +48 77 434 34 75
Wycieczki zgłaszać pod nr. tel. +48 77 434 34 75. Możliwość obejrzenia filmu i odpłatnego skorzystania z przewodnika.
Plan miasta na stronie www.opole.pl. Dojazd koleją: rozkłady na www.pkp.pl.