Czcionka
de

Miejsca pamięci II wojny światowej w Polsce i w Niemczech

Serdecznie witamy na stronie internetowej Polsko-Niemieckiej Współpracy
Młodzieży, poświęconej miejscom pamięci II wojny światowej w Polsce i w Niemczech.

Zapraszamy do korzystania z bazy!

Pruszków – Muzeum Dulag 121

rozwiń wszystkie

Historia

Obóz przejściowy Durchgangslager 121 (w skrócie Dulag 121) przeznaczony był dla ludności cywilnej wygnanej z Warszawy podczas i po Powstaniu Warszawskim. Przez obóz przeszło w okresie od 6 VIII 1944 do 16 I 1945 roku. około 650 tys. osób. Niemcy założyli obóz na terenie opustoszałych Warsztatów Kolejowych sąsiadujących z linią kolejową wiodącą do Skierniewic. Dziewięć z czternastu hal zamieniono na „baraki” obozowe i otoczono zasiekami z drutu kolczastego. Panowały w nich tragiczne warunki bytowe – brak higieny, głód, przepełnienie, co sprzyjało szerzeniu się epidemii. W obozie, jako jedynym z obozów przejściowych, pracowali Polacy, którzy nieśli pomoc więźniom. Zaopatrywali obóz w żywność, zorganizowali służbę medyczną i duszpasterską. Zespół polskich pracowników obozu składał się głównie z ochotników, wśród których byli członkowie Rady Głównej Opiekuńczej i polskiego podziemia. Większość z nich rekrutowała się z mieszkańców Pruszkowa i okolic. Przeciętnie pobyt w obozie trwał od jednego do kilku dni. Więźniowie poddawani byli segregacji. Osoby niezdolne do pracy kierowano transportem kolejowym do różnych miejscowości Generalnego Gubernatorstwa, pozostali wywożeni byli na roboty przymusowe do III Rzeszy oraz do obozów koncentracyjnych. Około 100 tysięcy więźniów w legalny i nielegalny sposób udało się wyprowadzić z obozu. Po wysiedleniu powstańczej Warszawy obóz zmienił charakter. Przetrzymywani byli w nim głównie młodzi mężczyźni wykorzystywani do pracy przy rabowaniu Warszawy, oraz ci, którzy zostali pojmani w łapankach, a legitymowali się warszawskim meldunkiem.

Agata Mirosz

Pamięć

Muzeum Dulag 121 powstało na terenie dawnego obozu Dulag 121 w Pruszkowie w październiku 2010 roku. Jego misją jest upamiętnienie tragicznych losów wypędzonych warszawiaków oraz zaangażowania i ofiarności mieszkańców Pruszkowa i okolic, z narażeniem życia niosących pomoc wycieńczonym i niepewnym przyszłości więźniom obozu Durchgangslager 121. Stała ekspozycja Muzeum Dulag 121 składa się z pięciu części poświęconych tematom: Powstania Warszawskiego, exodusowi Warszawy, funkcjonowaniu Dulagu 121, pomocy dla obozu i ostatniemu okresowi działalności obozu. Jest to nowoczesna, multimedialna wystawa składająca się m.in. z fotogramów, pamiątek, dokumentów, map, relacji świadków historii, których można wysłuchać, stanowisk multimedialnych służących do przedstawiania biogramów, relacji, dokumentów, korespondencji i prasy. Prezentowane są również: film dokumentalny poświęcony obozowi i makieta obozu Dulag 121 wykonana w skali 1:160.

Agata Mirosz

Informacje praktyczne

Pruszków – Muzeum Dulag 121

Muzeum Dulag 121 ul. 3 Maja 8a, 05-800 Pruszków

Tel. (22) 758 86 63; kom. 696 591 295

Strona główna

e-mail: dulag@dulag121.pl

Czynne: wtorek-środa: 9-17 czwartek: 12-19 piątek: 9-16 sobota: 12-17 niedziela: 11-16

Bilety: ulgowe 4 zł normalne 6 zł wtorki wstęp bezpłatny