Przyczółek Magnuszewski – pomnik

Obszar na lewym brzegu Wisły w rejonie miejscowości Warka i Magnuszew (powiat Kozienice), który został opanowany w dniach 1-4 sierpnia 1944 r. przez desant wojsk radzieckiej 8 Armii Gwardyjskiej dowodzonej przez gen. Płk. Wasilija Czujkowa. Zajęty teren (182 km²) był drugim co do wielkości przyczółkiem uzyskanym na lewym brzegu Wisły przez wojska radzieckie (oprócz przyczółka w rejonie Sandomierza) i stanowił dogodny punkt do natarcia w kierunku Warszawy, w której od 1 sierpnia 1944 r. trwało powstanie. W celu likwidacji przyczółka, na który przeprawiono do 4 sierpnia sześć dywizji piechoty, niemieckie dowództwo skierowało w ten rejon stosunkowo duże siły, w tym m.in. jednostki 1 Dywizji Pancerno-Spadochronowej „Hermann Göring” i 19 Dywizji Pancernej. Natarcie niemieckie rozpoczęło się 5 sierpnia, przybierając w następnych dniach na sile. Do wzmocnienia obrony dowódca II Frontu Białoruskiego, marszałek Konstanty Rokossowski skierował oddziały sformowanej w ZSRR 1 Armii Wojska Polskiego. Na teren przyczółka zostały przerzucone w dniach 6-9 sierpnia 2 i 3 DP oraz 1 Brygada Pancerna im. Bohaterów Westerplatte (86 czołgów).

Do najcięższych walk doszło w rejonie miejscowości Studzianki. Natarcie niemieckie rozpoczęte 9 sierpnia zostało po początkowych sukcesach zatrzymane, a następnie odparte 11-15 sierpnia. W walkach o przyczółek obie strony poniosły znaczne straty. Wysokie były zwłaszcza straty 1 Armii WP (1683 poległych, rannych i zaginionych), wynikające z małego doświadczenia żołnierzy i błędów dowództwa. Utrzymanie przyczółka magnuszewskiego miało duże znaczenie operacyjne, stąd m.in. wyszło jedno z głównych uderzeń ofensywy styczniowej Armii Czerwonej.