Sobibór – Muzeum Byłego Obozu Zagłady w Sobiborze

W tej niewielkiej miejscowości, położonej w południowo-wschodniej Polsce, w okolicach Włodawy, działał w latach 1942-1943 nazistowski obóz zagłady. Budowę rozpoczęto w marcu 1942 r. w ramach Akcji „Reinhardt”. Dwa miesiące później, na początku maja 1942 r. do Sobiboru przywieziono pierwsze transporty z ludnością żydowską.

Przybyli w transportach byli prowadzeni z rampy kolejowej bezpośrednio do komór gazowych, podłączonych do silników spalinowych. Zwłoki pomordowanych grzebano w dołach, w późniejszym okresie palono na otwartym powietrzu. Nie prowadzono ewidencji ofiar. Zrabowane mienie wysyłano do Niemiec.

Załoga obozu składała się z 20-30 esesmanów oraz grupy Ukraińców (głównie byłych jeńców radzieckich). Prócz tego przy obsłudze obozu, segregacji dobytku pomordowanych oraz paleniu zwłok zatrudnionych było stale około tysiąca żydowskich więźniów.

Obóz pochłonął około 250 tys. ofiar. Ponad 60 procent pomordowanych stanowili Żydzi z Lubelszczyzny, z Galicji Wschodniej, z Wileńszczyzny oraz z terenów dzisiejszej Białorusi. Do obozu przybywały też transporty Żydów z Belgii, Holandii, Francji, Niemiec, Austrii, Czech, Słowacji oraz z ZSRR.

14 października 1943 r. w Sobiborze podjęto próbę buntu i zbiorowej ucieczki. Powiodła się ona około 300 więźniom, z których większość została jednak wkrótce złapana i wymordowana. Po tym wydarzeniu obóz zlikwidowano. Niemcy starali się zatrzeć wszelkie ślady zbrodni, zabudowania obozowe zostały rozebrane, ziemię zaorano.