Suchożebry – Stalag 366, cmentarz jeniecki i pomnik

W czerwcu 1941 r. został tutaj założony obóz dla radzieckich jeńców wojennych (Stalag 366). Jesienią 1941 r. zgromadzono w nim kilkadziesiąt tysięcy jeńców zatrudnionych przy różnego rodzaju pracach: wyrębie lasu, wyładunku węgla, budowie dróg itp. Jeńcy przebywali w fatalnych warunkach – pod gołym niebem bądź w prymitywnych ziemiankach, byli dziesiątkowani przez głód, zimno i epidemie. Zmarłych żołnierzy chowano nago w wykopanych rowach. W lesie w pobliżu obozu dokonywano egzekucji jeńców, przede wszystkim oficerów. Od 1942 r. w obozie przetrzymywano również jeńców francuskich, a od 1943 r. – włoskich. W obozie dochodziło do krwawo tłumionych buntów jeńców. Doszło także do trzech masowych ucieczek. Obóz został zlikwidowany w 1944 r. Po wojnie, na cmentarzu położonym w pobliżu stalagu, znaleziono groby 4-5 tys. jeńców, a w lesie pod Suchożebrami i w pobliżu torów kilkadziesiąt masowych i kilkaset mniejszych grobów. W sumie liczba zmarłych i zamordowanych jeńców obozu oceniana jest na 9-12 tys.

Tadeusz Rutkowski